Pasados 35 anos desde a publicación da Lei orgánica do poder xudicial, é imprescindible acometer un cambio profundo no modelo organizativo da primeira instancia do sistema xudicial español. Os datos que emanan das estatísticas xudiciais ano tras ano aconsellan isto porque, malia o incremento constante de recursos dedicados á Administración de Xustiza, os resultados son cada vez máis exiguos.

Para aumentar a eficiencia dos medios dispoñibles na Administración de Xustiza de maneira significativa, convén iniciar reformas que requiren unha modificación lexislativa previa, tanto da Lei orgánica do poder xudicial como da Lei de demarcación e planta xudicial. Ademais, as reformas estruturais deben contar co apoio de modificacións puntuais nas leis procesuais e na Lei da xurisdición voluntaria.

O conxunto das reformas legais desenvolverase coa máxima participación da cidadanía, de profesionais e institucións mediante o establecemento das vías necesarias para que a dita participación sexa o máis ampla posible.

A norma atallará a implantación dos tribunais de instancia e a oficina xudicial mediante un uso intensivo da tecnoloxía para prestar un servizo público eficiente e de calidade. Os tribunais de instancia servirán para os seguintes propósitos:

• Establecer criterios comúns entre os membros do tribunal para que a súa resposta sexa uniforme e, polo tanto, predicible (colexiación de criterios).
• Dotar a planta xudicial de máis flexibilidade para que se adapte ás súas necesidades. Crear un primeiro nivel de especialización para a distribución de asuntos.
• Reducir a duración dos preitos ao dotar o sistema de capacidade de adaptación inmediata a diversas conxunturas sen depender en termos estruturais da creación de xulgados novos ou da transformación dos existentes.

Ademais, tratará a evolución dos xulgados de paz actuais e a creación das oficinas de xustiza nos municipios.